W minionym roku Związek Gmin Ziemi Wieluńskiej obchodził jubileusz 30-lecia swojego powstania. Jego założycielami w 1992 r. były gminy: Biała, Czarnożyły, Lututów, Mokrsko, Osjaków, Ostrówek, Pątnów, Rusiec, Siemkowice, Skomlin i Wieluń. W lutym 1993 r. dołączyła do nich gmina Wierzchlas, a w marcu Konopnica.
Podobno małe jest piękne, ale duże może więcej. Związek powołano m. in. po to, aby pomagał w rozwiązywaniu problemów, których realizacja przekraczała możliwości poszczególnych gmin. Działania Związku dotyczą m. in.: ochrony środowiska, ochrony zdrowia, rozwoju łączności telefonicznej, oświaty i nauki, upowszechniania kultury.
Jednym z pierwszych przedsięwzięć Związku była telefonizacja gmin.
– Wtedy brakowało telefonów stacjonarnych, a telefonia komórkowa jeszcze nie funkcjonowała – wyjaśnia Grzegorz Maras, przewodniczący zarządu ZGZW. – Główny operator, jakim była Telekomunikacja Polska S.A., nie wykazywał większego zainteresowania, aby nasze tereny stelefonizować. Więc, by ten proces przyspieszyć i stworzyć dla TP S.A. konkurencję, powołaliśmy własną spółkę – Telekomunikację Związku Gmin Ziemi Wieluńskiej. I to napędziło koniunkturę w tym zakresie na naszym terenie.
TZG w ścisłej współpracy z gminami zaczęła tworzyć własną sieć telekomunikacyjną działającą poprzez światłowody i cyfrowe centrale telefoniczne. Już w 1996 r., w oparciu o nią, uruchomiła pierwsze swoje telefony w Wieluniu, a wkrótce potem w gminach: Pątnów i Skomlin. W następnej kolejności stelefonizowano kolejne: Mokrsko, Wierzchlas, Siemkowice i Kiełczygłów.
TZG ciągle poszerzała swoją sieć i zwiększała przepustowość łączy. Z czasem do swojej oferty dołączyła również Internet. Dziś to jedna z głównych usług świadczonych przez Telekomunikację Związku Gmin.
Inną spółką, którą utworzył Związek Gmin Ziemi Wieluńskiej, jest Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Lumen”. Zajmuje się ono głównie konserwacją i modernizacją oświetlenia ulicznego i drogowego. Jej pracownicy i ich kompetencje są gwarancją wysokiego poziomu wykonywanych przez nich prac.
Lumen obsługuje dziś sześć gmin powiatów: wieluńskiego, pajęczańskiego i sieradzkiego i ma pod swoim nadzorem pięć tysięcy lamp.
– Dzięki tej spółce, która konserwuje nasze lampy uliczne, mamy bardzo niskie koszty utrzymania oświetlenia – zauważa Grzegorz Maras.
Na pewno jedną z najbardziej znanych instytucji działających w regionie wieluńskim jest Radio Ziemi Wieluńskiej. Ale znacznie już mniej ludzi wie, że również ono założone zostało przez Związek Gmin Ziemi Wieluńskiej i jest jego spółką. Powstało w 1994 r. Przez 24 godziny na dobę nadaje programy o charakterze informacyjno – muzycznym i muzycznym. Na bieżąco informuje o najważniejszych wydarzeniach społecznych, gospodarczych, kulturalnych, sportowych i politycznych dziejących się w regionie i je relacjonuje. Angażuje się także w akcje i przedsięwzięcia o charakterze charytatywnym, promuje lokalnych twórców i artystów, kulturę ziemi wieluńskiej, jej folklor, historię.
– To jedna z niewielu samorządowych rozgłośni w Polsce – podkreśla przewodniczący. – Radio jest otwarte na wszystkich i dostępne dla wszystkich, ale z takim nastawieniem, aby było w nim jak najmniej polityki. To Związek Gmin dba o to, aby informacje poprzez to radio przekazywane były rzetelnie.
Obecnie do Związku należy sześć gmin: Biała, Czarnożyły, Lututów, Mokrsko, Pątnów i Skomlin, ale to wcale nie oznacza, że stał się mniej potrzebny. Problemy do rozwiązywania ciągle przed gminami stoją, a Związek dalej w tym pomaga.
– Opłaca się do nas należeć – podsumowuje przewodniczący Grzegorz Maras. – Jeśli pojawia się jakaś sprawa wymagająca interwencji, na przykład w PGE, przedsiębiorstwie komunikacyjnym, czy innej instytucji, to wspólnymi siłami jesteśmy w stanie więcej zrobić.
Większość problemów, z którymi stykają się samorządy gmin, dotyczy jednak zadań realizowanych bezpośrednio przez nie. I tutaj gminy radzą sobie dobrze.
GMINA BIAŁA
Budowa oczyszczalni ścieków komunalnych w Białej Drugiej, I etap kanalizacji gminy oraz przebudowa stacji uzdatniania wody w Naramicach, to najważniejsze inwestycje, które zrealizowano w ostatnich trzech latach w gminie Biała. Szczególnie dwie pierwsze mają znaczenie wręcz historyczne, bowiem dzięki nim gmina rozpoczęła nadrabianie wieloletnich opóźnień w tym zakresie.
– Inne gminy są już bardzo daleko z budową kanalizacji – mówi wójt Aleksander Owczarek. – My właściwie dopiero zaczynamy. Ludzie muszą mieć świadomość, jak ważne jest to przedsięwzięcie dla dalszego rozwoju gminy.
Równie ważna była przebudowa stacji uzdatniania wody w Naramicach. Wraz ze zrobionym wcześniej połączeniem systemów wodociągowych hydroforni w Porębach oraz hydroforni w Naramicach, zabezpiecza ona dostawy wody w gminie na kilkanaście lat.
Łączna wartość tych trzech inwestycji to około 22 mln zł. Przedsięwzięciem, z którego gmina jest dumna, to całkowita wymiana źródeł światła ulicznego. Na około tysiącu słupów świecą teraz żarówki ledowe. Daje to bardzo duże oszczędności w zużyciu energii około 200 tysięcy kilowatogodzin rocznie, czyli około 200 – 250 tys. zł.
– Dlatego nie wygaszamy świateł, nie świecą się one również tylko na co drugim słupie – mówi Aleksander Owczarek. – Gmina jest oświetlona, a przez to po prostu bezpieczna.
Wójt Aleksander Owczarek uważa, że obecnie najważniejszym zadaniem dla gminy jest budowa kanalizacji
GMINA CZARNOŻYŁY
Po kilkuletnim inwestowaniu głównie w kanalizację, wodociągi i drogi, gmina przystępuje do zwiększania nakładów na infrastrukturę sportową. Sztandarowym przedsięwzięciem, które planuje się zrobić w najbliższym roku jest budowa stadionu w Czarnożyłach, w sąsiedztwie szkoły.
– Znajdzie się tu pełnowymiarowe boisko piłkarskie, bieżnia, widownia – mówi wójt Andrzej Modrzejewski. – Obok powstanie zaplecze z szatniami i toaletami, a całość będzie oświetlona i ogrodzona, aby było profesjonalnie. Ponieważ stadion ma służyć również do organizacji różnych uroczystości, takich jak festyny, czy dożynki, chcemy, żeby była tu również podwyższona scena.
Gmina posiada już projekt obiektu oraz pozyskała na jego budowę około 3 mln zł z Rządowego Funduszu Polski Ład – Inwestycje Strategiczne. A teraz chce ogłosić przetarg.
Oprócz tego ważnego dla gminy obiektu, planowane jest również wybudowanie boisk typu orlik przy szkołach w Łagiewnikach i w Wydrzynie.
– Chcielibyśmy zrobić przy nich takie wielofunkcyjne boiska, na których będzie można realizować zajęcia sportowe – podkreśla Andrzej Modrzejewski. – A dzieci i młodzież będą mogli grać w piłkę ręczną, siatkową, czy koszykówkę.
Wójt Andrzej Modrzejewski pokazuje plac, na którym powstanie stadion w Czarnożyłach
GMINA LUTUTÓW
Gmina ta może poszczycić się w ostatnim okresie wieloma osiągnięciami. Za jedne z najważniejszych jej włodarz uważa te, które poczyniono w zakresie dróg.
– Od początku mojej pracy na tym stanowisku byłem ukierunkowany na poprawę ich jakości – mówi Marek Pikuła, burmistrz Lututowa. – Generalnie co roku udawało nam się zrealizować jakieś znaczne odcinki. W minionym zrobiliśmy różne roboty na ponad pięciu kilometrach dróg, a to już bardzo dużo.
Mieszkańcy są z nich bardzo zadowoleni, bo były to najczęściej drogi szutrowe. Teraz mają nawierzchnię asfaltową, więc wzrósł komfort jazdy. W ubiegłym roku przebudowano drogi: Swoboda – Kłoniczki oraz w Łękach Małych, Kijanicach i Knapach. Ogólna wartość tych inwestycji to 3,124 mln zł.
Władze są również bardzo zadowolone z przeprowadzonej termomodernizacji bloków komunalnych w Lututowie. Powstały one przed 50 laty.
– I przez ten czas nic tam nie było robione – zauważa Marek Pikuła. – Budynki straszyły i dopiero teraz udało mi się to zmienić. Mieszkają w nich 24 rodziny. Ludzie najbardziej cenią, że zmniejszyło się zużycie węgla, a latem nie mają problemów z nadmierną temperaturą. Mówią, że po tylu latach mają coś na bardzo wysokim poziomie.
Przeprowadzona termomodernizacja kosztowała 400 tys. zł. Około 150 tys. zł to dofinansowanie z WFOŚiGW w Łodzi.
-Dzięki termomodernizacji, bloki komunalne w Lututowie zmieniły swój wygląd – mówi burmistrz Marek Pikuła
GMINA MOKRSKO
– Dla mnie najważniejszą inwestycją była budowa kanalizacji sanitarnej z przyłączami i przepompownią w Krzyworzece – mówi wójt Zbigniew Dąbrowski. – To trzeci etap budowy systemu oczyszczania ścieków w gminie Mokrsko. Może nie była to inwestycja najbardziej kosztowna, ale uważam, że najważniejsza dla ochrony środowiska.
Koszt tego zadania wyniósł ponad 1,9 mln zł. Ukończono je w październiku. Teraz inwestycja czeka na podłączenie jej do sieci energetycznej. Gdy tylko zostanie to zrobione, ludzie będą mogli podłączać swoje domostwa do kanalizacji.
– Mieszkańcy długo na to czekali – mówi Zbigniew Dąbrowski. – Przed laty funkcjonował tam nawet społeczny komitet budowy kanalizacji. Więc myślę, że teraz są bardzo zadowoleni, że została ona zakończona. A ich radość będzie pełna, gdy będą mogli się do niej już podłączać.
Długość tego nowego odcinka sieci kanalizacyjnej i tłocznej to ponad 3 km.
Inwestycja ta jest częścią większego projektu, w skład którego wchodzi jeszcze budowa kanalizacji w Mokrsku – Korei oraz zamontowanie prasy do osuszania osadu w oczyszczalni ścieków w Mokrsku.
Dofinansowanie inwestycji pochodzi z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego.
-Kanalizacja jest inwestycją bardzo ważną dla ochrony środowiska – podkreśla wójt Zbigniew Dąbrowski
GMINA PĄTNÓW
Stare przysłowie mówi: Oszczędnością i pracą ludy się bogacą. I gmina Pątnów postawiła właśnie na oszczędzanie energii. Bardzo dobrym przykładem tego są termomodernizacje budynków przedszkoli. W 2021 r. wykonano ją w Grębieniu, a w ubiegłym w Popowicach i Załęczu Wielkim. Na te trzy inwestycje gmina otrzymała 500 tysięcy złotych dofinansowania z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (Fundusz Przeciwdziałania COVID-19). I byłaby to dla gminy znacząca pomoc, gdyby nie gwałtowny wzrost cen materiałów i usług w tym roku. Musiała ona dołożyć do termomodernizacji w Popowicach blisko 300 tys. zł, a w Załęczu ponad 400 tys. zł, więc znacznie więcej, niż pierwotnie było planowane.
– Kiedy kalkulowaliśmy kosztorysy, ceny materiałów i usług były na niższym poziomie – mówi wójt Jacek Olczyk. – Niestety, te kwoty wzrosły i przez to nasz wkład własny również bardzo się zwiększył. Ale uważam, że warto było te środki dołożyć. Budynki są naprawdę bardzo dobrze docieplone. Przeprowadzona została również termoizolacja dachów.
W ramach termomodernizacji przedszkola otrzymały również nowe elewacje i stały się przez to wizytówkami w swoich miejscowościach. Będą teraz służyć lokalnym społecznościom przez wiele lat, a dzieci mogą spędzać tu czas w bardziej komfortowych warunkach.
W ocieplonym przedszkolu w Załęczu Wielkim, dzieci będą spędzały czas w bardziej komfortowych warunkach
GMINA SKOMLIN
Dla gminy Skomlin jedną z najważniejszych inwestycji jest obecnie budowa nowoczesnej hali sportowej przy Szkole Podstawowej. Powstanie ona w miejscu, gdzie do tej pory była sala gimnastyczna zbudowana w latach 70-tych i niestety, nie spełniała już wymogów obecnych czasów.
– Czekaliśmy na tę inwestycję kilkanaście lat – cieszy się z rozpoczętych robót wójt Grzegorz Maras. – Stara sala została wyburzona, a plac przygotowany pod budowę. Zalane są już fundamenty.
Na wizualizacji obiekt prezentuje się bardzo okazale. Znajdzie się w nim wielofunkcyjne boisko o wymiarach 36 m x 19 m, czterorzędowa widownia na około 200 osób, szatnie, zaplecze sanitarne. Dodatkowo będą jeszcze trzy mniejsze sale.
Budynek wyposażony zostanie w pompę ciepła i fotowoltaikę, a jego ściany będą docieplone według nowych technologii. Wszystko po to, aby oszczędzać energię.
Przedsięwzięcie jest kosztowne. Wyceniono je na blisko 8,5 mln zł. Jego realizacja stała się możliwa dzięki dofinansowaniu, jakie gmina otrzymała z Rządowego Programu Polski Ład. Wyniosło ono 7 533 135 zł. Sama musi zabezpieczyć środki własne w wysokości około 850 tys. zł.
Oddanie hali do użytku zaplanowano na połowę 2024 r.
Umowę na budowę hali sportowej w Skomlinie, wójt Grzegorz Maras (od lewej) podpisał z wykonawcą w październiku
Fot.: Elżbieta Wodecka, Katarzyna Cieślik, Magdalena Lizurej, Urząd Miejski w Lututowie, Urząd Gminy w Skomlinie